Meddwl gormod?

Weithiau mae’n bosibl meddwl gormod am bethau. Dyna ymateb un cyfaill ar ôl rhyw drafodaeth arbennig o ddwys yn ddiweddar. Ac ar ddiwedd cynhadledd ddiwinyddol ddiweddar cyfraniad un aelod amlwg o’r gynulleidfa oedd mai cymdeithas yr eglwys sy’n bwysicaf o ddigon. Bod yn gartrefol ac yn gyfforddus, bod yno’n gefn i’n gilydd.

Fe drawodd hynny fi unwaith eto’n ddiweddar. Rŵan, dwi ddim am i chi feddwl gormod am hyn ond sefyll yn y gawod oeddwn i yn syllu ar droed y bath. Wrth droed y bath roedd yna 17 o boteli plastig yn dal pob math o sebonach, potel i’r bath, potel arbennig i’r plant a photel arbennig i’r wraig, potel i’r gawod, potel i olchi gwallt a photel i feddalu’r gwallt. Poteli di-ri a phob un yn blastig.

Ac yno, yn y bath i Ddamascus, y penderfynais bod rhaid i mi drio gwneud rhywbeth am y peth. Beth ddigwyddodd i fariau sebon fy mhlentyndod? Ddes i o hyd i un ar silff waelod yr adran sebonach yn yr archfarchnad. Ac os oes modd defnyddio bar sebon ar y corff oes modd defnyddio un ar y gwallt? Wel oes cofiwch, mae modd gwneud hynny hefyd. O chwilio ymhellach mae yna’r fath beth a thabledi past dannedd a brwshys bambŵ.

Dyna fy mhoteli i wedi diflannu o ben y bath. Dwi eto i weld a fydd y teulu yn dilyn fy esiampl. Rhyw dair potel yn llai efallai? Go brin y bydd hynny’n gwneud gwahaniaeth. Diferyn dryw yn y môr mawr sy’n tagu o blastig. Fyddai’n cael dim effaith. Ond be arall fedra’i wneud? Alla’i wneud dim ond dechrau wrth fy nhraed a chamu ymlaen.

Ella’n wir y bydd y teulu yn dilyn fy esiampl. Ella y bydd y pwt hwn yn ysbrydoli un ohonoch chi i wneud rhywbeth yn debyg. Ac ella nad dryw bach fydda’i rhagor ond un o’r miloedd drudwyod rheiny sy’n cyfareddu pobl Aberystwyth. A leciwn i ddim gweld cawod yn gollwng o’r cwmwl hwnnw!

Felly, ella bod rhywun yn meddwl gormod am bethau, a thra bod meddwl gormod yn siŵr o fod yn well na meddwl dim, weithiau mae’n werth cadw pethau’n syml. Darllenais yn ddiweddar am rhywun benderfynodd ddweud helo wrth bobl yr oedd o’n cerdded heibio iddyn nhw yn y bore. Dim byd mawr. Dim ond gwenu, edrych i fyw llygaid pobl a dweud ‘bore da’. Mini-missions oedd y person yma yn eu galw nhw.

Er bod hyn wedi gwneud iddo deimlo ychydig yn anghyfforddus, roedd canolbwyntio ar wneud i bobl eraill deimlo’n well yn haws na meddwl pa mor anghyfforddus oedd o. Weithiau mae’n dda gyrru eich hun i rhywle lle’r ydych chi (fymryn) yn anghyfforddus. Wnaeth neb edrych yn wirion arno, fel petai o’n colli arni. Dydy caredigrwydd syml ddim yn cael ei werthfawrogi. Mae’r ymddygiad yn gallu lledaenu.

Felly be amdani? Wnewch chi byth waredu’r môr o blastig. Ond fe allwch chi wneud yr hyn allwch chi. Wnewch chi byth orfodi neb i wenu, ond ella mai nid gorfodaeth sydd angen ond esiampl.

Dach chi’n annhebygol o ddatrys dirgelion mawr duw a dyn, ond efallai mai’r hyn allwch chi wneud yw trin eraill (a’r ddaear) fel y byddech chi’n hoffi cael eich trin eich hun. Rŵan lle dwi wedi clywed hynny o’r blaen?!

(Cynhelir ein Cynhadledd Flynyddol ar Orffennaf 6ed eleni, yng nghapel Salem, Caerdydd. Y cyfranwyr fydd Elin Royles, Aled Eirug a Gethin Rhys. Mae rhagor o fanylion wedi ymddangos ar y wefan. Cadwch y dyddiad yn rhydd!)