E-fwletin 12 Mehefin 2022

Annwyl gyfeillion,

Dyma ein e-fwletin, drannoeth Gŵyl y Pentecost. Ond does dim trannoeth i dymor y Pentecost, wrth gwrs.

 Diflaniad yr enwadau – eto

Eto fyth! Daeth ystadegau pellach, y tro hwn gan Fudiad Twf Eglwysig (Church Growth) sy’n llawn jargon fel Calibration Strategy. Gŵr o’r enw John Hayward yw’r awdur, a bu trafodaeth ar yr adrodddiad ar Bwrw Golwg ar Sul y Pentecost. Academydd yw’r awdur ond, ac yn bwysicach, mae’n ‘Gristion efengylaidd’ – ac y mae hynny’n allweddol.

The Welsh denominations are doing particularly poorly: the Welsh Presbyterians, the Church in Wales and the Union of Welsh Independents. Are there some peculiar factors in Wales that act against Christianity?

Fe wyddom y ffeithiau, ond bellach rhoddir ‘dyddiad diflaniad’ (extinction) ar sail yr ‘R factor’ fel yn y Cofid. Mae atodiad arbennig i’r eglwys Bresbyteraidd, ond mae’r adroddiad yn ‘profi’ y bydd yr Annibynwyr a’r Bedyddwyr yn diflannu yn fuan wedyn: P yn 2030, A a B yn 2040, oni bai eu bod yn derbyn arweiniad yr awdur. Mae’r adroddiad, mae’n debyg, ar wefan y Presbyteriaid gyda gwahoddiad i unrhyw un ymateb.

Dyma fentro ateb byr a chwbwl annigonol. Y rheswm (eto fyth) am ddirywiad yr enwadau  (yn ôl JH) yw iddynt ‘gofleidio rhyddfrydiaeth’ (progressive Christianity). Ond nid oes unrhyw ymdrech i ddiffino’r ‘rhyddfrydiaeth’ honno, nac i gydnabod fod rhyddfrydiaeth yn enfys o liw ac yn rhan o hanes Cristnogaeth ers dyddiau’r Testament Newydd. Ar ei gorau, mae’n radical, yn Feiblaidd a’i gwreiddiau yn yr Efengylau.

Ond, yn ogystal â’r rhyddfrydiaeth honedig hon, y rheswm arall dros ddirywiad yr enwadau, yn ôl JH, yw SSM (same sex marriage). Ond y mae’r Presbyteriaid wedi llusgo’u traed ar y mater gan roi’r argraff ei fod yn fater canolog i’r eglwys a’r Efengyl ei hun. Nid yw JH yn nodi’r ffaith, gyda llaw, fod yna eglwysi Efengylaidd sydd yn bendithio a phriodi cyplau hoyw. Efallai nad yw’r awdur wedi clywed am Sojourners chwaith. Does gan neb fonopoli ar ddehongli, tystio, nac atebion syml i argyfwng yr eglwysi.

Mae’r adroddiad hefyd yn nodi mai diffyg ‘tröedigaethau’ yw’r rheswm arall tros farwolaeth yr enwadau anghydffurfiol. Eto, nid oes unrhyw ymdrech i egluro pa fath o dröedigaeth, mwy nag oes ystyriaeth i gydnabod fod yr un neges am ‘dröedigaeth’ o hyd ac o hyd wedi diflasu cenedlaethau lawer a adawodd y capeli ers degawdau lawer. ‘Does dim,’ meddai‘r diwinydd Bruggemann, ‘yn waeth i’r Efengyl na’i gwneud yn ddiflas, undonnog a di-liw.’

Siomedig oedd y drafodaeth ar Bwrw Golwg. Roedd cyfraniadau unigol gwerthfawr, ond ar y cyfan, hen gân ydoedd. Ni soniwyd am y sylfaenol, syml: i fyw yfory, mae’n rhaid paratoi heddiw. Adfer Cymru i Grist a Christ i Gymru. Mae hynny’n golygu diwygio’r ffordd y cynlluniwn ac y gweithredwn – er mwyn Crist yn unig. Methiant i wneud hynny yw meddwl yn enwadol bellach. Yn iaith yr Ysbryd, hau gobaith yw paratoi a chynllunio, a dyna mae Duw yn ei ddisgwyl gan ei ddisgyblion. Dim llai. Ac os nad heddiw, pa bryd? Yr un pynciau fydd ar agenda flynyddol pob enwad eleni eto ac enwadol fydd y trafod. Ni fydd hyd yn oed ystyriaeth na dechrau paratoi yr un rhaglen fentrus, i bob enwad, wedi ei gwreiddio mewn gweddi a gweithredu. Dyna ddagrau pethau. 

Gyda’n cofion.

www.cristnogaeth21.cymru

Mae’r rhai sydd yn gyfrifol am baratoi’r bwyd yn barod i aros tan fory (dydd Llun) cyn derbyn y nifer terfynol ar gyfer yr Encil. Cysylltwch â

catrin.evans@phonecoop.coop   01248 680858