E-fwletin 22 Mai, 2022

O lle dwi’n dod a lle ydw i heddiw.

Llyfr bach coch sydd wedi f’arwain i at lle ydw i heddiw. Llyfr bach, clawr meddal 10x16cms, 50c neu am ddim. Dwi wedi ei roi fel anrheg i gyfeillion, ac unwaith neu ddwy wedi teimlo mod i’n or-frwd gyda’m cydnabod.

Roedd yn arferiad gan Anti Neli roi copi o’r Testament Newydd yn anrheg geni i’n blant ni. Tu mewn i’w glawr mae hi wedi ysgrifennu cerdd T. E. Nicholas, ‘Y Beibl’:

“Triniwch ei ddail yn dyner, Y mae’r blodau sydd rhwng ei ddail yn llawn goleuni a lliw a rhin ei ddail yn llifo o’r adnodau, Yn falm i wella’r claf a lleddfu ei friw …”

Mae e yn “lyfr y llyfrau” ond ai gair yr Arglwydd ydy e? Nid fi ofynnodd hynny ond Jeffrey John yn narlith ddiweddar Morlan. Teitl cyfan y ddarlith ysgubol hon oedd The Word of the Lord? – Making the Bible Make Sense. Ro’n i mor falch mod i wedi mynd i wrando arno. Un o’i bwyntiau oedd nad ydy addysg ddiwinyddol yn mynd i’r afael a ‘gwneud sens’ o’r Beibl. Geiriau pwy ydynt? Storiâu pwy ydynt? Pryd a beth oedd cyd-destun yr ysgrifau?

Fe ges i fagwraeth gyfforddus, gynnes mewn dau gapel annibynnol gyda gweinidogion fel Herman Jones, Huw Ithel, Ted Lewis Evans a Hedley Gibbard. Mae’u henwau a’u natur wedi aros gyda fi ynghyd â nhad oedd yn flaenor anfodlon. Canllaw bywyd ges i ganddyn nhw drwy’r ‘dail tyner’ hefyd gydag amryw o athrawon Ysgol Sul annwyl a hirymarhous er ein haerllugrwydd fel dosbarth ‘glasoed’ hyf, yn fwy parod i drafod pics nos Sadwrn na Dameg yr Heuwr.

Mae hi wedi cymryd chwe deg mlynedd i fi ddarganfod y llyfr bach coch sy’n gwneud sens i mi. Mae’n rhoi cyngor ar bob agwedd o fywyd. Daw rhai o’r cynghorion o’r ddeunawfed ganrif fel ‘cynghorion cyffredinol’ i’r Cyfeillion hynny oedd yn Grynwyr ym Mhrydain. Mae ystod eang i’r 42 cyngor sydd o fewn y llyfr bach coch hwn – Cynghorion a holiadau. Dros y blynyddoedd mae’r testun wedi ei ddiwygio’n gyson, gyda’r adolygiad diwethaf yn 1994.

Chwilfrydedd ar ôl darllen hwn ddaeth a fi at y Crynwyr. Mae’r deunydd o’i fewn wedi’i wreiddio mewn Cristnogaeth, ac i mi hwnnw’n Gristnogaeth ymarferol i’r 21G. I bob ymholiad ceir cyngor e.e.

rhif 25 Y mae perthynas tymor-hir yn dwyn tyndra yn ogystal â boddhad – a’r cyngor …;

 rhif 42 Nid ni piau’r byd, ac nid eiddom ni mo’i oludoedd i’w gwaredu fel y mynnom – a’r cyngor…;

rhif 1 Ystyriwch, Gyfeillion annwyl gymhellion cariad a gwirionedd yn eich calonnau – a’r cyngor …

Mae ‘na hefyd lyfr mawr coch sef Ffydd ac Arferion y Crynwyr sy’n orlawn o ddarllen perthnasol i heddiw. Mae pob cenhedlaeth wedi teimlo’r angen i’w adolygu. Y pumed argraffiad yw’r un presennol. Nid yn unig bod hwn yn cynnwys ysgrifau byr, hen a newydd ond mae hyd yn oed yn cynnwys, canllaw ar weinyddiaeth mewnol y Cyfeillion. Dull y dylai pob pwyllgor ei ddilyn.

“Mae’r llythyren yn lladd ond yr ysbryd sy’n bywhau.”

 

Cristnogaeth 21: Encil y Pentecost

“Y gwynt sy’n chwythu lle mynno”. (Ioan 3:8)

Cyfranwyr:

  • Yr Archesgob Andy John
  • Parch Anna Jane Evans
  • Parch Sara Roberts
  • Manon Llwyd
  • Parch Aled Lewis Evans
  • Cefyn Burgess

18 Mehefin 2022 yn Eglwys y Santes Fair, Porthaethwy.

Cost: £25 (gan gynnwys bwffe)

I archebu lle cysylltwch â Catrin Evans erbyn 5 Mehefin:

catrin.evans@phonecoop.coop

01248 680858