Beth yw Duw?

Crynodeb o’r drafodaeth a ddilynodd BAPUR  CYNOG DAFIS

Rhoddodd Cynog amlinelliad meistrolgar o’r delweddau a’r cysyniadau am ‘Dduw’  a goleddwyd gan y ddynoliaeth. Cymeradwyodd gyfrol Karen Armstrong  A History of God. Y mae amrywiaeth safbwyntiau yn yr Hen Destament ei hun – mae cryn wahaniaeth rhwng Duw milwrol y llwyth yn llyfr y Barnwyr, a’r neges am Dduw ‘i oleuo’r cenhedloedd ‘ yn Eseia.

Dyfynnodd sylwad gan Karen Armstrong “Rhaid i bob cenhedlaeth greu ei hamgyffrediad dychmyglawn ei hunan o Dduw”.

• Bu’r Groegiaid yn estyn at syniad o Dduw pellennig sydd yn ‘bod’ ond nad yw’n  arddel perthynas o unrhyw fath â ni.
• Y syniad o Dduw  fel ‘Bod’’ ( hynod o debyg i’r ddynoliaeth) sy’n ymyrryd yn y byd.

Cyfeiriodd at oes yr Acsis  (8fed Ganrif cyn Crist), pryd y bu newid cyfeiriad yn nirnadaeth y ddynoliaeth  yn Israel, Yr India a Groeg.

Meddwl a Dychymyg

• Aeth Thomos o Acwin  ati i egluro Duw trwy reswm  a chyflwyno 5 prawf o’i  fodolaeth.

Gyda’r Dadeni a’r Diwygiad cafwyd twf newydd mewn gwyddoniaeth a gwybodaeth am y byd ; yr oedd gan Newton gre hyderus mewn Duw nad oedd yn ymyrryd. Duw oedd wedi cychwyn y creu ond yn cadw draw gan adael i Ddeddfau Natur weithio. Awgrymodd bod y dehongliad o’r Beibl sy’n mynnu bod y Beibl yn wyddonol gywir ac yn dibynnu ar ‘ffeithiau’ yn gynnyrch yr aroleuo, lawn cymaint ag ydyw gwyddoniaeth.

• Traddodiad arall yw’r estyn allan at Dduw mewn dychymyg. Mewn sythwelediad  y cyfrinydd, mewn profiad goddrychol yn arwain at grefydd y galon,  a’r ymwybyddiaeth o’r ‘trosgynnol.’

Darparodd ar ein cyfer nifer o ddyfyniadau o Wordsworth, Pantycelyn, Jung, ac Adler, Waldo a bu llawer o ddychwelyd at wahanol ymadroddion yn Waldo sy’n awgrymu Duw fel ffynnon ddihysbydd greadigol bywyd.

Darlun o’n dyheu am Dduw

 

 

 Y DRAFODAETH

Yr oedd y drafodaeth a ddilynodd yn un ddwys a myfyrgar. Dyma rai o’r pwyntiau a wnaed ( nid disgrifiad o drafodaeth.)

DUW-

Grym daionus a chariadus, creadigol a bywiol.  Grym dyrchafol a chreadigol Yn effeithio ar ein perthynas ag eraill. Y mae’r ddynoliaeth yn estyn allan i gyrraedd at rywbeth mwy positif, daionus a pharhaol  Llawer o ddyfynnu Waldo: ‘Nid oes yng ngwreiddyn Bod un wywedigaeth’

“Ehedeg ein Hiraeth’. A oes (Un)a’u deil (ieithoedd y ddynoliaeth) mewn cof a chadw ?

Ann Griffiths – Gwrthrych i’w addoli ( a thestun cân a beri byth

Ysbryd    ‘Y Drefn’   Cariad yn personoli rhinweddau a doniau’r ddynoliaeth yn ffocws o bopeth

da. wedi ei bersonoli. Dyfynnwyd Simone Weil  “pob pechod yn ymgais i lanw gwacter.”

Holwyd

Beth yw addoli (Y Groeg yn golygu agoshau i gusanu)

– Pwy ddaeth gynta, – dyn ynte ‘Duw’.

A fyddai’n beth da i ymatal rhag defnyddio’r enw Duw

Nodwyd

• Ein syniadau ‘am Dduw’ yn methu dygymod â’r ffaith ein bod yn greaduriaid amser – (ac angau)
• Rhyw gytundeb bod y gair Duw ei hun yn dramgwydd am nad oes cytundeb ar ei ystyr a dryswch  yn dilyn.
  

Awgrymwyd enwau eraill ar y Dirgelwch –

• Yr Arall-Arall.  (cwbl wahanol i’r  duwiau – na soniwyd amdanynt o gwbl!)
• Yr Wmff (bywiol) sydd yn y cread.