Yr Eglwysi, Ceiswyr Lloches a Ffoaduriaid
Aled Edwards
Prif Weithredwr Cytûn
Fe newidiodd Brexit yr hinsawdd ar gyfer trafod sut i drin tramorwyr. Ceir tystiolaeth eang erbyn hyn ein bod yn byw mewn diwylliant sy’n llai goddefgar ynghylch tramorwyr ac sydd weithiau yn gynyddol atgas.
Aled Edwards, Pruf weithredwr Cytûn
Mae’r cynydd cyson mewn troseddau casineb ers Brexit yn dangos hynny. Yn gyffredinol, mae tramorwyr yn teimlo’n fwy bregus ac yn bryderus ynghylch eu statws a’u lle.
Mae’r ceiswyr lloches sy’n parhau i gael eu dosbarthu i Gymru hefyd yn fregus a’r ffoaduriaid hynny a ddaeth o Syria yr un modd. Nid ydym mewn dyddiau da.
Yn gyson dros y blynyddoedd helbulus diwethaf hyn ynghylch ceiswyr lloches a ffoaduriaid bu cefnogaeth yr eglwysi yn amhrisiadwy. Yma, yng Nghymru, fe ofynnodd yr eglwysi ar i Cytûn fod yn weithgar yn y maes hwn. Ers pum mlynedd o’r bron, ar ran Cytûn, cefais y fraint o wasanaethu fel Cadeirydd Partneriaeth Strategol Mewnfudo Cymru. Fe noddir y gwaith gan y Swyddfa Gartref mewn partneraieth â Llywodraeth Cymru, Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru a llu o gyrff gwirfoddol. Rhoddwyd sedd i’r eglwysi o gwmpas y byrddau strategol allweddol.
Bu’r eglwysi yn hynod o weithgar yn y cylchoedd dosbarthu ar gyfer ceiswyr lloches: Casnewydd, Caerdydd, Abertawe a Wrecsam. Yng Nghaerdydd, er enghraifft, cafwyd canolfannau Oasis a’r Drindod sy’n darparu’n helaeth ar gyfer ceiswyr lloches.
Bu Cristnogion hefyd yn hynod weithgar yn gwirfoddoli gydag elusennau blaengar fel Alltudion ar Waith (DPIA), Cyngor Ffoaduriaid Cymru ac yn allweddol bwysig ar hyn o bryd Cyfiawnder Lloches (Asylum Justice). Rhoddwyd llawer o sylw i’r ffoaduriaid a ddaw o Syria yng ngolwg y cyhoedd ac arweinyddion eglwysig. Ond nid yn eu plith nhw y mae’r angen pennaf. Ar unrhyw bryd fe geir oddeutu 2,500 i 3,000 o geiswyr lloches yn y system yma yng Nghymru.
Da gwybod bod pob awdurdod lleol yng Nghymru am dderbyn ffoaduriaid o Syria o dan gynllun llywodraeth San Steffan. Bu peth beirniadu na chymerodd Cymru ddigon hyd yma. Wedi dweud hyn, gellir dadlau i Gymru lwyddo i roi croeso cymwys i’r rhai a ddaeth yma a’n bod ni’n parhau i dderbyn mwy na’n canran o geiswyr lloches. Ymddengys i Gymru lywio ymarfer da hefyd mewn llefydd fel Ceredigion. Bydded i hynny barhau.
Ymdrechir i gadw golwg ar fewnfudo yn gyffredinol. Efallai taw prif drychineb y refferendwm ar yr Undeb Ewropeaidd oedd y modd y codwyd ofn cwbl ddianghenraid ynghylch mewnfudo i Gymru. Fe wnaed hynny’n fwriadol. Yn nhermau’r economi, gwasanaethau cyhoeddus a cholegau yn fwyaf arbennig, mae Cymru yn elwa’n aruthrol yn sgil mewnfudo rhyngwladol. Cawn weld beth ddaw yn sgil Brexit. Hyd yma, y ddoethineb yw y bydd yn rhaid i’r Deyrnas Gyfunol dderbyn ymsymud rhydd rhwng pobloedd gwledydd yr Undeb Ewropeaidd os ydym am barhau yn y farchnad sengl. Os felly, oferedd fu’r holl firi ynghylch mewnfudo a’r refferendwm. Cawn weld beth ddaw!
Ble felly mae’r angen ar hyn o bryd? Yn sicr ddigon mae angen cefnogaeth ar frys ar gyfer Cyfiawnder Lloches fel corff gwirfoddol sy’n ceisio cynnig eiriolaeth effeithiol i geiswyr lloches hynod o fregus ynghyd â’u teuluoedd.
Efallai taw galwedigaeth bennaf y gymuned Gristnogol yw parhau i ddweud stori’r estroniaid sydd yn ein plith a herio’r anwireddau sy’n cael eu dweud amdanyn nhw yn ddyddiol yn ein papurau newyddion. Fe fydd hyn yn her, yn arbennig yn wyneb y cynnydd a gafwyd mewn cenedlaetholdeb Brydeinig ffiaidd ac eithafol.